Endometrium kanseri rahmin içini saran dokulardan kaynaklanan bir kanserdir. Rahim kanseri, rahmin alt ucunda bulunan rahim ağzı (serviks) veya rahmin dış bölgesinde, 2 yanında bulunan tüp veya yumurtalık kanserlerinden farklılık gösterir.
Rahim kanseri riskini arttıran etmenler:
- Şişmanlık
- Hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme
- Genetik risk (ailede rahim, yumurtalık, bağırsak kanseri veya yumurtalık kanseri varlığı)
- Geçirilmiş bağırsak, meme veya yumurtalık kanseri
- Poliple giden sendromlar (Peutz-Jeghers sendromu)
- Bazı ilaçlar (tamoksifen)
Rahim kanserinin bulguları:
- Adet dışı kanama
- Vajenden akıntı
- Karnın alt bölgesinde (pelvis) ağrı
- İdrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında ağrı
Rahim kanserinin erken tanınması için yapılan testler:
- Jinekolojik muayene
- Vaginal ultrason
- Endometrial biyopsi: rahim ağzından içeri ince bir tüp sokularak rahmin içine dek ilerletilir. Buradan girilerek bir küret yardımıyla doku alınır.
- Endometrial küretaj (Kürtaj): Hafif bir anestezi altında rahim ağzı genişletilerek kürtaj yapılır. Daha bol miktarda elde edilen dokularda kanserli hücre aranır.
Rahim kanseri %80 olasılıkla kanama ile belirti verdiği için erken evrelerde yakalanma şansı yüksektir. Endometrium kanseri ile hekime başvuran hastaların yaklaşık %75’i erken evrelerde saptanır. Bu nedenle yüksek oranda şifa ile sonuçlanan bir kanser çeşididir. Evre I hastalıkta şifa oranı ortalama %88’dir.
Rahim kanserlerinin seyrini öngörmemize yarayan ana veriler şöyle özetlenebilir:
- Kanserli hücrelerin tipi
- Lenfovasküler invazyon (lenf ve kan damarlarına doğru ilerleme) varlığı
- Kanserli hücrenin büyüme hızı
- Kanserin büyüklüğü
- Hastalığın evresi
Rahim kanseri tedavisi
Rahim kanserinde hastalığın evresi tedavi belirlemede çok önemlidir.
- Evre 1 hastalıkta kanser sadece rahimde sınırlıdır ve tedavisi ameliyattır. Ameliyat sonrası bazı hastalara ışın tedavisi önerilebilir. Bu grupta olan hastalarda tümör hücrelerinin büyüme hızı fazladır, veya kanser rahim duvarının yarısından fazlasını tutmuştur veya kanserin tipi daha hızlı seyretme olasılığı yüksek olan bir gruptadır.
- Evre 2 hastalıkta, rahim ağzında hastalık vardır, ancak kanser rahim dışına çıkmamıştır. Bu grupta da çoğu hastaya ameliyat sonrası ışın tedavisi önerilir.
- Evre 3 hastalıkta kanser rahim dışında bulunan doku veya jinekolojik organlara veya lenf düğümlerine yayılmıştır. Bu grupta yer alan hastaların çoğunluğuna kemoterapi ve radyoterapi ardı sıra uygulanır.
- Evre 4 hastalıkta kanser mesane, veya bağırsağın iç bölümlerine kadar uzanmıştır veya karın içinde uzak bölgelere veya uzak organlara yayılmıştır. Bu durumda öncelikli tedavimiz kemoterapidir. Bazı durumlarda tümörün yoğun olduğu ve şikayet yarattığı bölgelere radyoterapi uygulanır.
Rahim Kanserinde Cerrahi
Rahim kanserlerinde erken evrelerde yapılan doğru cerrahi tedavi hayat kurtarıcıdır. Burada, hastanın yaşı ve genel durumu elveriyorsa, bütün jinekolojik organlar (rahim, tüpler ve yumurtalıklar, vajenin üst bölümü) çıkarılmalı, etraftaki dokular temizlenmeli; karın içi lenf düğümlerinden yeterli sayıda çıkarılmalıdır.
Rahim Kanserinde Radyoterapi
Rahim kanserlerinin büyük bir çoğunluğu ışın tedavisine duyarlıdır. Eğer, onkoloğunuz ameliyat sonrasında ışın tedavisi önermişse bu iki şekilde yapılabilir. Eğer, tümör küçük ve büyüme hızı düşükse sadece kalıntı bölgeye lokal ışın tedavisi (brakiterapi) uygulanır. Tümörün daha büyük veya yayılım olasılığının yüksek olduğu durumlarda ise ışın tedavisi bütün kalça bölgesini kapsayacak şekilde yapılır.
Rahim Kanserinde Hormonal Tedavi ve Kemoterapi
Rahim kanserinde kemoterapi dışında, özellikle hormona duyarlı kanserlerde hormonal tedavi yöntemleri de kullanılabilmektedir. Hormonal tedavi yöntemleri arasında medroksiprogresteron asetat en sık kullanılan ilaçlardandır.
Ameliyat sonrası yapılan patolojik incelemede kanserin tipi
- Papiller seröz
- Berrak hücreli
- Karsinosarkom
olarak belirlenmişse, bu grupta yer alan tümörler biraz daha hızlı seyirli olduklarından, erken evrelerde bile daha yoğun kemoterapi gerektirirler.
Endometrium kanseri rahmin içini saran dokulardan kaynaklanan bir kanserdir. Rahim kanseri, rahmin alt ucunda bulunan rahim ağzı (serviks) veya rahmin dış bölgesinde, 2 yanında bulunan tüp veya yumurtalık kanserlerinden farklılık gösterir.
Rahim kanseri riskini arttıran etmenler:
- Şişmanlık
- Hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme
- Genetik risk (ailede rahim, yumurtalık, bağırsak kanseri veya yumurtalık kanseri varlığı)
- Geçirilmiş bağırsak, meme veya yumurtalık kanseri
- Poliple giden sendromlar (Peutz-Jeghers sendromu)
- Bazı ilaçlar (tamoksifen)
Rahim kanserinin bulguları:
- Adet dışı kanama
- Vajenden akıntı
- Karnın alt bölgesinde (pelvis) ağrı
- İdrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında ağrı
Rahim kanserinin erken tanınması için yapılan testler:
- Jinekolojik muayene
- Vaginal ultrason
- Endometrial biyopsi: rahim ağzından içeri ince bir tüp sokularak rahmin içine dek ilerletilir. Buradan girilerek bir küret yardımıyla doku alınır.
- Endometrial küretaj (Kürtaj): Hafif bir anestezi altında rahim ağzı genişletilerek kürtaj yapılır. Daha bol miktarda elde edilen dokularda kanserli hücre aranır.
Rahim kanseri %80 olasılıkla kanama ile belirti verdiği için erken evrelerde yakalanma şansı yüksektir. Endometrium kanseri ile hekime başvuran hastaların yaklaşık %75’i erken evrelerde saptanır. Bu nedenle yüksek oranda şifa ile sonuçlanan bir kanser çeşididir. Evre I hastalıkta şifa oranı ortalama %88’dir.
Rahim kanserlerinin seyrini öngörmemize yarayan ana veriler şöyle özetlenebilir:
- Kanserli hücrelerin tipi
- Lenfovasküler invazyon (lenf ve kan damarlarına doğru ilerleme) varlığı
- Kanserli hücrenin büyüme hızı
- Kanserin büyüklüğü
- Hastalığın evresi
Rahim kanseri tedavisi
Rahim kanserinde hastalığın evresi tedavi belirlemede çok önemlidir.
- Evre 1 hastalıkta kanser sadece rahimde sınırlıdır ve tedavisi ameliyattır. Ameliyat sonrası bazı hastalara ışın tedavisi önerilebilir. Bu grupta olan hastalarda tümör hücrelerinin büyüme hızı fazladır, veya kanser rahim duvarının yarısından fazlasını tutmuştur veya kanserin tipi daha hızlı seyretme olasılığı yüksek olan bir gruptadır.
- Evre 2 hastalıkta, rahim ağzında hastalık vardır, ancak kanser rahim dışına çıkmamıştır. Bu grupta da çoğu hastaya ameliyat sonrası ışın tedavisi önerilir.
- Evre 3 hastalıkta kanser rahim dışında bulunan doku veya jinekolojik organlara veya lenf düğümlerine yayılmıştır. Bu grupta yer alan hastaların çoğunluğuna kemoterapi ve radyoterapi ardı sıra uygulanır.
- Evre 4 hastalıkta kanser mesane, veya bağırsağın iç bölümlerine kadar uzanmıştır veya karın içinde uzak bölgelere veya uzak organlara yayılmıştır. Bu durumda öncelikli tedavimiz kemoterapidir. Bazı durumlarda tümörün yoğun olduğu ve şikayet yarattığı bölgelere radyoterapi uygulanır.
Rahim Kanserinde Cerrahi
Rahim kanserlerinde erken evrelerde yapılan doğru cerrahi tedavi hayat kurtarıcıdır. Burada, hastanın yaşı ve genel durumu elveriyorsa, bütün jinekolojik organlar (rahim, tüpler ve yumurtalıklar, vajenin üst bölümü) çıkarılmalı, etraftaki dokular temizlenmeli; karın içi lenf düğümlerinden yeterli sayıda çıkarılmalıdır.
Rahim Kanserinde Radyoterapi
Rahim kanserlerinin büyük bir çoğunluğu ışın tedavisine duyarlıdır. Eğer, onkoloğunuz ameliyat sonrasında ışın tedavisi önermişse bu iki şekilde yapılabilir. Eğer, tümör küçük ve büyüme hızı düşükse sadece kalıntı bölgeye lokal ışın tedavisi (brakiterapi) uygulanır. Tümörün daha büyük veya yayılım olasılığının yüksek olduğu durumlarda ise ışın tedavisi bütün kalça bölgesini kapsayacak şekilde yapılır.
Rahim Kanserinde Hormonal Tedavi ve Kemoterapi
Rahim kanserinde kemoterapi dışında, özellikle hormona duyarlı kanserlerde hormonal tedavi yöntemleri de kullanılabilmektedir. Hormonal tedavi yöntemleri arasında medroksiprogresteron asetat en sık kullanılan ilaçlardandır.
Ameliyat sonrası yapılan patolojik incelemede kanserin tipi
- Papiller seröz
- Berrak hücreli
- Karsinosarkom
olarak belirlenmişse, bu grupta yer alan tümörler biraz daha hızlı seyirli olduklarından, erken evrelerde bile daha yoğun kemoterapi gerektirirler.
